De Tweede Wereldoorlog is in Gelderland nooit ver weg

De oorlogsgeschiedenis van zwaar getroffen provincie op de kaart gezet

Bunkers, woonhuizen, landingsterreinen, kloosters, landgoederen, begraafplaatsen, monumenten, ziekenhuizen en kazernes. Met het verdwijnen van de sprekende getuigen zijn het steeds meer de honderden zichtbare en onzichtbare plekken in het landschap en oorlogsbronnen, die samen het verhaal van de zwaar getroffen provincie Gelderland in oorlogstijd vertellen. Vanaf nu zijn zo’n 1300 van die locaties – sommige bekend, maar veel ook haast vergeten – met verdiepende WO2-bronnen te bekijken via WO2GLD.nl.

Denk dan aan de Muur van Mussert in Lunteren, de John Frostbrug in Arnhem of het monument voor Tante Riek in Winterswijk. Tweehonderd locaties met een beladen oorlogsverleden, driehonderd locaties van verzet, strijd en bevrijding, en ruim achthonderd Gelderse oorlogsmonumenten zijn te vinden op een digitale kaart. Dit is het resultaat van onderzoeken uitgevoerd door drie historici in opdracht van stichting WO2GLD. Alle locaties op de kaart zijn verbonden aan bronnen uit het Netwerk Oorlogsbronnen.

“De kaart laat in één oogopslag zien dat Gelderland een zeer gevarieerd en groot aanbod heeft aan materieel en immaterieel erfgoed van de Tweede Wereldoorlog en waarom deze provincie zo sterk bepaald wordt door de oorlogsherinnering. Zowel scholieren en in de oorlog geïnteresseerden, als wetenschappelijk onderzoekers en museummedewerkers vinden hier een schat aan informatie. De oorlog is nooit ver weg in Gelderland.” Joost Rosendaal (historicus RU en voorzitter WO2GLD)

75 Gelderse oorlogsgebeurtenissen

Naast de kaart biedt een historische tijdlijn een overzicht van 75 belangrijke gebeurtenissen tussen 1940 en 1945 in de provincie over thema’s als militaire strijd, verzet, collaboratie en vervolging: Van de arrestatie van Titus Brandsma tot de bombardementen op Doetinchem en van Anton Musserts Hagespraak der bevrijding tot de ontruiming van het Apeldoornsche Bosch. De gebeurtenissen zijn gekoppeld aan items van 75 jaar Vrijheid, de tv-serie van Omroep Gelderland, artikelen op Wikipedia, oorlogsbronnen en verhalen op MijnGelderland.

Duurzame voedingsbodem

De kaart, tijdlijn en alle er aan verbonden oorlogsbronnen vormen een duurzame voedingsbodem voor toekomstige onderzoeken, educatie, activiteiten en/of toeristische diensten en producten. Denk aan het ontwikkelen van toeristische routes, het opzetten van tentoonstellingen en het schrijven van publicaties.

Eerste provinciale knooppunt Netwerk Oorlogsbronnen

De website is een gezamenlijk initiatief van de stichting WO2GLD en het Netwerk Oorlogsbronnen (NOB). Gelderland vormt hiermee het eerste provinciale knooppunt in het landelijke netwerk.

“Netwerk Oorlogsbronnen laat via WO2GLD.nl voor het eerst zien wat de meerwaarde van digitaal gekoppelde WO2-bronnen is op provinciaal niveau. Want bronnen over deze regio liggen ook bij instellingen buiten Gelderland. Door uit de Collectie WO2 Nederland te putten, bieden we een rijke en unieke selectie van Gelderse oorlogsbronnen.” Puck Huitsing (programmadirecteur Netwerk Oorlogsbronnen).

Het nationale programma Netwerk Oorlogsbronnen maakt iedereen die verdieping zoekt rond het thema Tweede Wereldoorlog, digitaal wegwijs in WO2-bronnen. Deze liggen in Nederland fysiek verspreid over de depots van zo’n 430 verschillende erfgoedinstellingen. De digitale infrastructuur achter Oorlogsbronnen.nl bevat inmiddels meer dan tien miljoen bronnen uit en over de Tweede Wereldoorlog.

NOB & WO2GLD

Het Netwerk Oorlogsbronnen wordt gefaciliteerd door het NIOD instituut voor oorlogs-, holocaust- en genocidestudies en gefinancierd door het Ministerie van VWS, Vfonds en VSBfonds. WO2GLD is opgericht door de Radboud Universiteit Nijmegen, Erfgoed Gelderland en RBT KAN, en wordt gefinancierd door de Provincie Gelderland.