Toerisme groeit. En dat is tot diep in onze economie en maatschappij voelbaar. Het brengt nieuwe kansen op het gebied van werkgelegenheid en welvaart, maar vergt ook een andere denkwijze over hoe om te gaan met de gevolgen van deze groei voor inwoners en de natuur. Herre Dijkema legde onlangs aan vakblad R&T uit wat dit betekent voor Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen.
“De ontwikkelingen binnen toerisme vragen om een andere manier van werken en denken. Zo houden we ons niet meer alleen bezig met promotie, maar kijken eigenlijk naar de match tussen vraag en aanbod. Waarbij we tegelijkertijd de uitdagingen meenemen uit ‘Waardevol toerisme’ en ‘Perspectief Bestemming Nederland 2030’. Zo moeten we veel meer het gesprek aangaan met gemeenten en ondernemers over waar ze mee bezig zijn en hoe wij ze daarbij als Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen kunnen ondersteunen.
Een voorbeeld: als in het verleden een partner zich wilde richten op de Duitse markt, kon je bij ons een vermelding kopen op een Duitse website. Vanaf 2020 zit bij zo’n gesprek een accountmanager van ons die allereerst inschat of dat zinvol is. Vervolgens kunnen we een quickscan met checklist aanbieden die kijkt of het product geschikt is voor de Duitse markt, welk type bezoeker hij zou kunnen krijgen en of zijn personeel voldoende is opgeleid. Zo’n quickscan kijkt dus waar zo’n partner staat. De tweede fase kan zijn dat er een aantal zaken op orde moeten worden gebracht. En pas daarna komt de marketing en communicatie. Door allereerst te kijken of het product goed is, helpen we de ondernemer veel meer. Het vraagt echter wel een ander type gesprek en een andere manier van werken van onze accountmanager.”
Het betekent ook een gedifferentieerde aanpak, waarbij het doel niet meer is om alleen maar meer toeristen te trekken. “Je gaat kijken naar welke plekken een extra inspanning nodig hebben en naar plekken waar dat juist niet meer nodig is. Een toeristische ondernemer begrijpt dat, omdat hij zich steeds meer bewust is van de omgeving waarin hij verkeert. Hij wil geen gedoe met de gemeente omdat buren overlast hebben van zijn vakantiepark.”
Speerpunten
Als Dijkema kijkt naar de speerpunten voor de komende periode, haalt hij de Veluwe aan. “Het voordeel daar is dat bij de Veluwe de regionale opgaven redelijk helder liggen. Je hebt een Veluwe Alliantie, een Veluwe Agenda en een langetermijnperspectief wat men wil met de Veluwe. Dat maakt het voor mij gemakkelijker omdat ik weet wat de doelstellingen zijn, waar wij een bijdrage aan kunnen leveren. Die gaan nu een nieuwe fase in, waarbij het meer zal gaan om zaken als leefbaarheid en biodiversiteit. Ik zie dat daarbij vaak wordt gesproken over de tegenstelling economie-ecologie, terwijl ik juist probeer ze te verbinden. Daarbij komt mijn achtergrond – ik ben van oorsprong milieueconoom van de universiteit van Wageningen – zeker van pas. Ik zie namelijk toerisme-natuur en bewoner-bezoeker ook niet als tegenstellingen. Ik zie me ook meer als pleitbezorger van verbinding dan als pleitbezorger van toerisme alleen.”
Bij de regio Arnhem-Nijmegen ligt het anders dan bij de Veluwe. “Daar ontbrak het aan een regionale visie op de betekenis van toerisme en de rol die toerisme daar zou kunnen spelen. Momenteel zijn we daarom bezig om zo’n regionale visie te ontwikkelen. Dat vind ik een leuk en spannend proces. Ik zie bovendien kansen. Ik hoop ook dat het leidt tot ambities en een investeringsagenda. Bij het opstellen daarvan willen we nadrukkelijk ook bewoners betrekken.
Deze speerpunten hebben ook gevolgen voor de interne organisatie van Toerisme VAN: “Het betekent dat we veel meer een kennisorganisatie dan een marketingorganisatie pur sang worden. En dat betekent meer investeren in ons personeel: in opleiding en in actuele kennis. We hebben weleens uitgesproken dat Toerisme VAN een ‘ondernemende verbinder’ moet gaan worden. In die term zitten de kernkwaliteiten die we als organisatie moeten hebben: we zijn initiërend en zien kansen, maar zijn in essentie een netwerkorganisatie. Want we verbinden met een kleine 40 mensen 700 organisaties en 33 gemeenten. Daarom moeten we relevant voor die partijen blijven. En ik denk dat we relevanter worden door kennis aan te gaan bieden in plaats van alleen marketingcommunicatie.
